Aril Hidrokarbon Reseptörü (AhR) | Bilimya

Aril hidrokarbon Reseptörü (AhR), hücre büyümesini ve bağışıklık sistemi yanıtını desteklemekten sorumludur. Hücre farklılaşması ve büyümesi için çeşitli organ sistemlerinde gereklidirler.

Aril hidrokarbon Reseptörü Nedir?

Aril hidrokarbon reseptörü (AhR), çevresel kirleticiler gibi ksenobiyotik bileşiklere yanıt olarak gen transkripsiyonunu modüle eden temel sarmal-döngü-sarmal dönemi/AhR nükleer translokasyon /tek fikirli (bHLH-PAS) protein süper ailesinin bir üyesidir.

Kısaca aril hidrokarbon reseptörü (AhR), ksenobiyotik yanıtın merkezi transkripsiyonel düzenleyicisidir.

Temel bir sarmal-döngü-sarmal PAS transkripsiyon faktörü olan aril hidrokarbon reseptörü (AhR), Polisiklik Aromatik Hidrokarbon (PAH)’lardan kaynaklanan toksisitenin düzenlenmesinde merkezi bir rol oynar.

Klasik etki tarzında ligandla aktive olan AhR, çekirdeğe yer değiştirir ve AhR nükleer translokatör (Arnt) ile dimerleşir.

AhR’nin İşlevi

Klasik genomik etki tarzında, aril hidrokarbon reseptörü (AhR), CYP1A1 ve CYP1B1 gibi hedef genlerin ekspresyonunu düzenleyen ligandla aktive edilmiş bir transkripsiyon faktörü olarak işlev görür.

Bazı ligandlar kalsiyum sinyallemesi (Ca 2+) dahil olmak üzere AhR yoluyla daha hızlı non-genomik tepkileri tetikleyebilir.

AhR sinyali aynı zamanda proliferasyon, farklılaşma, hücre döngüsü durması ve eksojen ligandlardan bağımsız apoptoz gibi fizyolojik süreçlerde de rol oynar.

Çok yakın zamanda, AhR’yi aktive etmek için sebzelerden günlük olarak aldığımız bir endojen ligand veya bir bileşen tanımlandı. Bu ligandlar tarafından aktive edilen AhR’nin bağışıklık tepkilerini modüle ettiği ve kanser hücrelerinin hayatta kalmasını ve hareketliliğini etkilediği bildirilmiştir. Bu bulgular ayrıca AhR’nin çok sayıda liganda yanıt olarak birden çok şekilde işlev gördüğünü gösterir.

Başlangıçta yalnızca bir toksin temizleme aracı olarak kabul edilen AhR’nin son zamanlarda çeşitli fizyolojik, gelişimsel ve patolojik süreçlerin düzenlenmesinde anahtar bir rol oynadığı öne sürülmüştür.

AhR ve Piren

Piren AhR-genomik tepkilere göre bir antagonist olarak hareket eder yani piren, AhR inhibitörüdür.

Piren, AhR-nongenomik kalsiyum sinyallemesinin seçici bir aktivatörü olarak hareket eder.

Diğer AhR-agonistlerinin aksine, tek başına pirenin, AhR aracılı gen ekspresyonu üzerinde sınırlı etkisi olduğu görülmektedir.

AhR ve Klofazamin (CLF)

FDA onaylı bir anticüzzam ilacı olan klofazimin (CLF), güçlü bir AhR antagonisti ve poliamin biyosentezinin bir baskılayıcısıdır.

AhR’nin CLF tarafından inhibisyonunun klinik olarak ilgili bir antimiyelom stratejisi olduğunu öne süren kanıtlar mevcuttur.

CLF hali hazırda bir antilepra ilacı olarak kullanıldığından insanlarda kullanım için tamamen onaylanmış ilk AhR inhibitörünü temsil edebilir.

AhR ve Hastalıklar

Akciğer, göğüs ve pankreas kanseri dâhil olmak üzere birçok insan kanser türünde AhR ekspresyonunun arttığı bildirilmiştir.

Not: AhR’nin insan vücudundaki rolü karmaşıktır ve tam olarak henüz anlaşılamamıştır.

Kaynak

1. https://www.nature.com/articles/onc2012509
2. https://www.jci.org/articles/view/70712