Beyza Zeynep KURT
Neden kirpiklerimiz var? Cevap basit görünebilir: Göz kapaklarımızın ucundaki bu kalın kıllar, tozların gözlerimize girmesini engellemek için var. Peki sadece bununla mı sınırlı?”
Aslında, birçok bilim adamının varsaydığı şey buydu. Develerin tozlu çölde dolaşmak için neden uzun kirpiklere sahip olduklarını ve ev hayvanlarımızın da neden kısa kirpiklere sahip olduklarını açıklıyordu.
Ancak kirpiklerimizin başka bir şey için de yararlı olabileceği keşfedildi: Gözlerimizin yüzeyinin kurumasını önlemek. Bazı insanların neden kronik göz kuruluğundan muzdarip olduğunu daha iyi anlamamıza ve daha iyi yapay kirpikler oluşturmamıza yardımcı olabilir.
Royal Society Interface dergisinde, kirpik uzunluğunun nasıl bir fark yarattığını anlamak için insan gözünün gerçekçi modelleri kullanılarak yapılan bir çalışma yayınlandı.
Göz Kuruluğu
Çin’deki Soochow Üniversitesi’nin kimya mühendislerinden oluşan bir ekip, farklı kirpik uzunluklarına sahip gözlerde sıvı buharlaşma oranlarını analiz etti. Kirpikler sadece gerekli nemi tutmaya yardımcı olmakla kalmadı, aynı zamanda araştırmacılar, 2015’te ki bir çalışmanın, göz yüzeyini nemli tutmak için ideal kirpik uzunluğunun bile olabileceğini gösteren sonuçları doğruladı.
Jie Xiao çalışmanın bilgisayar modellerinde yapılmış olsa da, geometrik olarak şimdiye kadar ki en doğru göz küresi modeli olduğunu söylüyor. Ekip, diğer faktörlerin yanı sıra, üst ve alt kirpiklerin farklı uzunluklarını, göz yüzeyinin eğriliğini ve katmanlı kirpiklerin pozisyonunu da hesaba kattı.
Bu çalışmanın -kirpiklerin nem koruyucu özelliklerine dair sorgulamaların- merak konusu olmasının sebebi 2015’te kirpiklerin rüzgarı gözün yüzeyinden başka bir tarafa yönlendirmesine yardımcı olduğu sonucuna varan çalışma idi.
Xiao, daha derine inmek ve kirpik uzunluğunun bir fark yaratıp yaratmayacağını görmek istedi. 2015’te ki araştırma gibi, Soochow’da ki ekip de göz neminin nasıl azaldığını görmek için rüzgar tüneli simülasyon testleri yaptı. Bazı kirpiklerin rüzgarın engellenmesinde diğerlerinden daha etkili olduğu ortaya çıktı. Araştırmacılar, nem tutma için ideal kirpik uzunluğunun göz genişliğinin yaklaşık yüzde 15 ila 30’u olduğunu bildirmişti.
Kirpikler, göz yüzeyimizi nemli tutmada büyük rol oynasa da, Xiao bu işi tek başlarına yapmadıklarını söylüyor. “Bu karmaşık bir problem” diyor. Nemin buharlaşmasının pek çok sebebi vardır; kirpiklerin kalınlığı ve dağılımı, bir göz küresinin eğriliği gibi… Ve çalışma kirpik eğriliğinin etkilerine değinmedi – Xiao’nun gelecekte üzerinde çalışmak istediği bir şey. Ancak şimdilik, çalışmanın hem doktorlara hem de güzellik uzmanlarına aynı şekilde yardımcı olacağını umuyor.
“Umarım doktorlara göz kuruluğu gibi göz yüzeyi ile ilgili hastalıkları anlamada yardımcı olabiliriz” diyor. Xiao ayrıca güzellik şirketlerinin gözlerin kurumasını önlemeye yardımcı olabilecek yapay kirpikler geliştirmesine yardımcı olabileceğini düşünüyor.
Sonuçta, yıllarca ümidini kirpiklere bağlayıp seylabe-i aşka tutulan gönüllerin nefes almak için bir çift göze ihtiyacı olduğunu unutmamak gerek.
Kaynak:
Çeviren: Beyza Zeynep Kurt
Muhyettin Şentürk