Sivrisinekler ve Faydaları | Bilimya

Özellikle yaz aylarında, hava karardıktan sonra ortaya çıkan, vızıltılarıyla sinir bozan, hatta sadece vızıldamakla kalmayıp, iğnelerini hiç acımadan batıran, bazen günlerce kaşınmamızı sağlayan sivrisinekler! Peki sadece dişi sivrisineklerin ısırdığını biliyor muydunuz?

Kısaca Sivrisinekler!

Sivrisinekler, sinek olan yaklaşık 3.500 tür küçük böcek grubunu içerir. Sivrisineklerin ince parçalı bir gövdesi, bir çift kanat, bir çift yular, üç çift uzun saç benzeri bacak ve uzun ağız parçaları vardır. Sivrisinek yaşam döngüsü yumurta, larva, pupa ve yetişkin aşamalarından oluşur. Yumurtalar su yüzeyine serilir; suda yaşayan algler ve organik maddelerle beslenen hareketli larvalara girerler. Çoğu türün yetişkin dişileri, bir canlının cildini delebilen ve yumurta üretmek için gerekli protein ve demir içeren kanla beslenebilen, tüp benzeri ağız kısımlarına (hortum adı verilir) sahiptir. Binlerce sivrisinek türü; memeliler, kuşlar, sürüngenler, amfibiler ve bazı balıklar dahil olmak üzere çeşitli konakçıların kanlarıyla beslenir. Bu kan kaybı, besin kaynağı olan konakçı için nadiren herhangi bir öneme sahiptir.

Çoğu türde, yetişkin dişiler yumurtalarını durgun suya bırakırlar: Bazıları suyun kenarında bulunurken diğerleri yumurtalarını su bitkilerine bağlar. Her tür, yumurtalarını bıraktığı suyun durumunu seçer ve bunu kendi ekolojik adaptasyonlarına göre yapar. Bazıları göllerde, bazıları geçici su birikintilerinde ürer. Hatta bazıları bataklıklarda, bazıları da tuz bataklıklarında ürer. Tuzlu suda üreyenler arasında, bazıları deniz suyunun yaklaşık üçte birine kadar tatlı ve tuzlu suda bulunurken, diğerleri kendilerini tuzluluğa alıştırırlar. Bu tür farklılıklar önemlidir, çünkü bazı ekolojik tercihler sivrisinekleri çoğu insandan uzak tutarken, diğer tercihler onları geceleri evlere getirir. Bazı sivrisinek türleri, ağaç gövdelerindeki deliklerde veya yaprak içlerinde biriken yağmur suyu gibi bitkilerdeki doğal rezervlerde üremeyi tercih eder.

Wisconsin Üniversitesi’nden Dr. Baumann-Blackmore, terde bulunan amonyak ve laktik asit gibi maddelerin sivrisinekleri çektiğini belirtti. Genetik, egzersiz, ateş veya hamilelik nedeniyle daha yüksek vücut sıcaklıklarına sahip insanların da onları çektiğini belirten Dr. Baumann-Blackmore; siyah, koyu mavi veya kırmızı kıyafetler giymenin de sivrisinekleri mıknatıs gibi çekebildiğini belirtti.

Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), sivrisineklerin tercihlerini gözlemleyen bir çalışma yürüttü. Çalışmada, kan grubu A, B, AB ve 0’a bakıldığında, sivrisineklerin ‘0’ kan grubunda olan kişilere daha fazla ilgi gösterdiğini, ‘A’ kan grubundan olanların ise bir sonraki tercih edilen kan tipi olduğunu ortaya çıkardılar.

Sivrisineklerin Doğaya Faydaları

Besin zinciri

Sivrisineklerin en olumlu etkilerinden biri, larvalarının ve tam yetişmiş formlarının bir dizi farklı hayvan ve organizma için yiyecek sağlamasıdır. Örneğin, yusufçuklar ve yarasalar sivrisinekler ve larvaları ile beslenirler. Balıklar genellikle larva formlarını yerler ve suyun yüzeyinde çok uzun süre kalan yetişkin sivrisinekleri bile atıştırırlar. Bu organizmaların tümü, besin zinciri görevi görür ve diğer hayvanlar için yiyecek sağlar.

Bitkilerin devamı

Sivrisineklerin sahip olduğu bir diğer olumlu etki de, bazı bitkileri, özellikle de yaşamlarının çoğunda, çevrelerindeki sucul veya suya yakın bitkileri tozlaştırmaya yardımcı olmalarıdır. Bunu yaparak sivrisinekler, diğer hayvanlar ve organizmalar için örtü ve barınak sağlayabilen bu bitkilerin devam etmesine yardımcı olur.

Artan tür çeşitliliği

Sivrisinekleri yemeyen kuşlar bile (tohum yiyenler) bazen yavrularını sivrisineklerle beslerler, bu da yeni nesil kuşların büyümesine yardımcı olabilir ve bu kuş türlerinin devamını sağlar. Sivrisinekler ve tür çeşitliliği arasındaki bağlantı da kuşlarla bitmiyor. Sivrisinek tozlaşması, farklı bitki yaşamının gelişmesini sağlamaya yardımcı olur. Birçok farklı hayvan ve bitki türüne sahip olmak fonksiyonel bir ekosistem için faydalıdır.

Tıbbi keşifler

Bir sivrisinek tarafından ısırıldığımızda, genellikle ısırık hissetmeyiz, çünkü sivrisinek aslında ağzıyla uyuşturur. Sivrisinek tükürüğünün bu anestezik özelliklerinden bazıları, tıbbi tedavi gören bir hastayı uyuşturmak için insanların kullandığı, lokal ve topikal anesteziklere sentetik formlarda araştırılmış ve dahil edilmiştir. Ayrıca, şeker hastalarının; sivrisinek ağzının dokunaçlarına benzeyen bir cihaz kullanarak, kan şekerini daha acısız bir şekilde test etmelerine olanak sağlayan prototip ürünler geliştirilmiştir.

https://sciencing.com/positive-effects-mosquitoes-8513632.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Mosquito

https://www.unitypoint.org/livewell/article.aspx?id=f4d37ba9-b3cb-465f-9043-f2858cda74a7