Dünyada yağmurun yağmasına pek de şaşırmazsınız. Peki ya birisi “Güneş’te yağmur yağıyor! ” derse tepkiniz ne olurdu?
Araştırmalar, Güneş’te de yağmur yağdığını kanıtladı. Fakat bu yağmur, Dünya’dakinden epey farklı bir haldedir. Güneş’te su yağmuru değil; aşırı ısınmış gaz yamuru yağar. İşte açıklaması:
Güneş; elementleri sürekli kaynaştırıp ısı yaratarak bizi burada yani Dünya’da canlı tutan bir hidrojen ve helyum topudur. Güneş aynı zamanda, yüklü parçacıkların dışarı akışını periyodik olarak püskürten manyetik bir aktivite yatağıdır.
Güneş’i oluşturan elementler büyük ölçüde elektrik yüklü bir gaz olan plazma şeklindedir. Ayrıca bu plazma, Güneş’in yüzeyinden yayılan ve tekrar aşağı inen manyetik malzeme döngüleri boyunca akma eğilimindedir. Plazmanın Güneş’ten ayrılıp izlediği yol aslında tıpkı bir “hız treni” gibidir. Bu döngünün zirvesinde, yani hız treninin en tepesinde, plazma en soğuk haldedir; çünkü Güneş’ten en uzak konumdadır. İşte bu an yüksek noktada, bazı plazmalar soğuyarak, Dünya’ya düşen bir yağmur tanesi gibi Güneş’e düşerek yağış başlatmış olur.
Güneş’te yağmur yağması, beklenmedik bir keşifti. NASA’nın Maryland’deki Goddard Uzay Uçuş Merkezi’ndeki baş araştırmacı Emily Mason, Güneş tutulması sırasında görebileceğiniz sivri, milyon millik yüksek manyetik döngülerdeki kask flamalarında* yağmurun kanıtını arıyordu. Nitekim simülasyon, burada yağmur kanıtının bulunduğunu işaret etti ve önceden beri Güneş’ten akan parçacıkları analiz etti.
Güneş’in Gizemi
Aylar süren ve somut hiçbir çıktısı olmayan araştırma süreci sonunda E. Mason, NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi (SDO) tarafından yüksek çözünürlükte görüntülenen daha küçük manyetik döngülerde yağmur gözlemleme fikrini öne sürdü. Nihayet kask flamalarının sadece yüzde 2’si kadar uzun olmasına rağmen, bu nedenle soğuma şansı daha düşük olduğundan, yağmurun ilk keşfi yapılmış oldu. Bu keşif, bilim adamlarının bu küçük yapıların başka bir güneş gizemini çözmeye yardımcı olabileceğini düşünmelerine yol açtı.
Gizem aslında şurada yatıyor: Güneşin üst atmosferi milyonlarca derece sıcaklıktayken, hemen altındaki katman ise sadece birkaç bin derecedir. Üst atmosferin alt atmosferden daha sıcak olmasına neden olan şey hala çözülmeyi bekleyen bir gizemdir. Bir ipucu olarak yağmur döngülerinin konumu ve yapısı göz önüne alındığında, bilim adamları ısınma gizemi için döngüleri inceleyecekler. Güzel bir haber; NASA’nın, önümüzdeki birkaç yıl içinde Merkür’ün yörüngesinden güneşi periyodik olarak yakın görüşte inceleyecek Parker Solar Probe adlı bir uzay aracı da var. Yani artık güneşin bu gizemi her an çözülebilecek bir konuma gelmesi beklenmektedir.
**Güneş’teki aktif bölgeler üzerinde gelişen parlak halka benzeri yapılardır.
Kaynak: https://curiosity.com/topics/it-rains-on-the-sun-curiosity/
Çeviri: Merve Nur Yaşar