Arzın Merkezine Yolculuk’un Ardındaki Bilim | Bilimya

Eğer bilim kurgu türündeki kitaplara şöyle bir göz attıysanız ya da türün okuyucularındansanız Jules Verne’in ‘Arzın Merkezine Seyahat’ isimli kitabını mutlaka duymuşsunuzdur veya belki de filmini izlediniz. Peki Profesör Liedenbrock’un keşiflerinin tamamen Jules Verne’in hayal gücüne dayalı olup olmadığını hiç merak ettiniz mi? Ya da arzın merkezine giderken geçilen yol gerçekten var mı?

Yer Kürenin Katmanlarına Dair Bilimsel Teoriler

Yer kürenin; yer kabuğu, manto, dış çekirdek ve iç çekirdekten oluştuğu, merkeze doğru inildikçe ısının arttığı ve katmanlarda bulunan yapıların yarı sıvımsı hale geldiği şu an ilkokulda öğretilen bilgiler olsa da geçmişte yer kürenin yapısına dair çeşitli teoriler bulunuyordu.

Oyuk Dünya Teorisi

17. Yüzyılda bazı kesimlerce inanılan bu teoriye göre dünya, iç içe geçmiş kürelerden oluşuyordu ve her katmanda yaşama uygun şartları sağlayan bir atmosfer vardı. 1962 yılında teoriyi ilk ortaya atanın Edmund Halley olduğu sanılıyor. Halley’in teorisine göre en iç katmanda tüm katmanları ısıtan bir Güneş de vardı. Halley teorisini manyetik alan ve yer çekimine dayandırmıştı. İlerleyen yüzyıllarda teori, destekçileri tarafından geliştirildi ve alt katmanlara inmek için Kuzey Kutbu’nda ve Güney Kutbu’nda geçitler olduğu savı eklenildi. Teorinin yanlışlığı kanıtlanmış dahi olsa günümüzde az sayıda insan bu teorinin gerçekliğine inanıyor.

Yeraltı Denizi Teorisi

Bu teoriye göre yer kürenin katmanlarında madenler ve taşların dışında su da bulunuyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar teori tam olarak doğru olmasa da belirli noktalarda doğru saptamaların yapıldığını gösterdi. Alberta Üniversitesi’nde yapılan çalışmada, yer kabuğundan 400-600 kilometre derinlikten çıkarılan bir ‘ringwoodite’ isimli mineralin içinde su moleküllerine rastlandı.  Kazı yapılan derinlikteki basınç  atmosferik basıncın 150,000 katı olduğu için bulunan su molekülü elbette ki taşlaşmış formdaydı. Bu keşfin ardından bilim insanları bu su moleküllerinin üst katmanlara çıkarken volkanik patlamalara sebep açtığı yönünde teoriler öne sürdü ancak volkanik patlama teorisi henüz kanıtlanmış değil. Bu keşif, Yer altı Suyu Teorisi’ndeki gibi ayaklarımızın altında, yer kabuğunun altında okyanuslar olduğunu göstermese de su moleküllerinin varlığını gösterdi.

Pekin Anomalisi

2006’da yapılan başka bir araştırmada ortaya Pekin Anomalisi’yle Kuzey Doğu Çin’de yerin 700-1400 kilometre derinliğinde ölçülen sismik azalmalar yer kürenin manto kısmında da suyun bulunduğu gösterdi ve suyun miktarının en az Atlantik Okyanusu’ndaki su miktarı kadar olduğu düşünülüyor.

Siz de Dünyanın merkezine seyahat etmek isterseniz buraya tıklayabilirsiniz.