Dinlediğimiz Şarkılar Bizi Nasıl Etkiliyor? | Bilimya

Günümüzde müzik  dinlemeyen var mıdır? Yoktur demek doğru cevaba çok yakın olur çünkü büyük bir çoğunluğumuz bu kadar kolay ulaşabilirken tabiki de müzik dinliyoruz. Herkesin farklı bir müzik zevki var. Heavy metal, caz, pop, klasik veya yöresel… Bazılarımız her zaman aynı tarzı dinler, bazılarımızsa duygularına göre değiştirir seçimlerini. Ancak bütün bu şarkıları türküleri dinlerken nasıl etkilendiğimizi de bilmiyoruz aynı zamanda. Dinlediğimiz şarkılar bizi çeşitli yönlerden nasıl ve ne yönden etkiliyor? Bir kısım araştırmaları baz alarak inceleyelim.

Duygular

Bireyler müziği duygularına eşlik etmek, onları değiştirmek ya da unutmak için dinlerler. Çoğumuz da şarkıların üstümüzde duygusal olarak etkisinin olduğunu düşünerek bir anlamda bilerek müzik parçaları oluşturuyoruz. Yapılan birçok araştırmaya göre de müzik bizi duygusal yönden etkiliyor. Bir örnek de verelim: Bu araştırmada şarkıların sözleri ve melodileri ayrı ayrı incelense de melodiler duygularımızı yönlendirmede daha baskın. Deneyde katılımcılara sakin ve mutlu müzik dinletildiğinde olumlu duygular, öfkeli ve hüzünlü müzik dinletildiğinde ise olumsuz duygular hissetmeye başlıyorlar. Yani müzik duygularımızı yönlendirme gücüne kesinlikle sahip. 

Motivasyon ve Performans

Hangimiz motivasyon ve performans ile ilgili şarkı listeleriyle karşılaşmadık? Odaklanmayı kolaylaştıran, motive eden şarkılar olduğu iddia ediliyor. Biz de dinliyoruz. Bunları dinleyerek gerçekten motivasyonumuzu ve performansımızı artırıyor muyuz yoksa beklenen artış sadece bir hayalden mi ibaret? İngilizce Popüler Şarkıların Öğrenme Motivasyonu ve Öğrenme Performansı Üzerindeki Etkisi adlı bu çalışmada, ortaokul öğrencilerine İngilizce öğretmek için İngilizce popüler şarkılardan yararlanılıyor. Sonrasında bir test gerçekleştiriliyor. %79 yanıt oranı elde ediliyor. Bu 166 testten 131’i geçerli sonuçlara sahip demek. 

Müzik Dinlemenin Çalışma Performansı Üzerindeki Etkisi adlı bir diğer araştırmada Kanada’daki yazılım şirketlerinde çalışan 56 kişiden 5 hafta boyunca toplanan verilere göre görevlerin başında geçirilen süre müzik dinlendiğinde en uzun olmuş. Ayrıca müzik ruh durumunu pozitif hale getirmiş, algıyı geliştirmiş. 

Bu çalışmalar sayesinde müziğin öğrenirken ve çalışırken üzerimizde olumlu bir etkisi olduğunu anlayabiliyoruz. 

Kişilik, Zeka ve Davranışlar

Dinlediğimiz müzikleri ne için dinlediğimiz bizi birçok yönden  yansıtabiliyor. 341 kişinin incelendiği bu araştırmada açık, dışa dönük, entelektüel ve IQ seviyeleri yüksek bireyler müzikleri bilişsel ve rasyonel olarak dinlemeye yatkınken nevrotik ve içe dönük bireyler duygusal anlamda dinlemeye yatkın. 

İlginç bir çalışma olan Toplum Yanlısı Sözler İçeren Şarkıların Bir Restorandaki Bahşiş Verme Davranışına Etkisi şarkıların üzerimizdeki tesirini bize çok farklı bir açıdan gösteriyor. Bir restoranda bir deney yapıldı, müşterilerin toplum yanlısı (prososyal) şarkıları, bahşiş verme davranışlarındaki varyasyon ile ilişkilendirildi. Sonuçlar prososyal şarkıların bahşiş verme davranışında önemli bir artış ile ilişkili olduğunu gösterdi. 

Reklamların ve tüketici tepkisinin duygusal unsurları son yıllarda uygulayıcılar ve akademisyenlerden artan ilgi görüyor. Müzik Satın Alma Davranışlarını Ve Ruh Hallerini Etkiliyor isimli araştırmanın sonuçları, müziğin, müdahale eden bilişleri etkilemeden, tüketicilerin ve reklamalrı izleyenlerin ruh halleri ve satın alma niyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olabileceğini göstermektedir.

Yazan: Mualla KAVAK