Şu sıralar ülkemizde yeni koronavirüs tedavisi olarak kullanılmaya başlanan hidroksiklorokin nedir? Ne için kullanılırdı? Şimdi neden kullanılıyor? Gelin hep beraber bakalım…
Hidroksiklorokin Nedir, Niçin Kullanılır?
Hidroksiklorokin (HCQ), antiprotozoal bir ilaçtır ve sıtma tedavisinde kullanılır. Antiprotozoal ilaç ifadesini anlamak için kısacak protozoalardan bahsedelim. Protozoalar, sitoplazmalı ve çekirdekli tek hücreli canlılardır. Antiprotozoal ilaçlar da bu canlıları etkisiz hale getirmeyi hedeflemektedir.
Aynı zamanda hidroksiklorokin antiromatizmal bir ilaçtır. Eklemlerde olan inflamasyon, şişlik, tutukluk ve ağrı şikayetlerinin tedavisinde etkilidir. Hidroksiklorokin ayrıca lupus (SLE), Sjögren sendromu, romatoid artrit, antifosfolipid sendromu gibi bağ dokusu hastalıklarının çeşitli bulgularının tedavisinde de kullanılır.
Plaquenil ismiyle satılmaktadır. Ağız yoluyla alınır.
Koronavirüs ve Hidroksiklorokin
Hidroksiklorokinin koronavirüslere karşı etkili olduğu ilk olarak 2006 yılında gösterildi. Hidroksiklorokin’in 200 mg tek dozuyla ulaşılan düzey kan veya sinüslerdeki virüsü inhibe etmese de akciğerdeki ciddi enfeksiyonu önleyebilirse hastalığı soğuk algınlığına indirgemek mümkün olabilir.
Birmingham Üniversitesi’nde Enfeksiyon Hastalıkları Profesörü Robin May, sıtmadaki etki biçimine bağlı olarak COVID-19’un tedavisinde hidroksiklorokin kullanımı için bilimsel bir gerekçe olduğunu açıkladı.
Virüs hedef hücrelere anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 (ACE2) aracılığı ile bağlanır. Klorokin ve hidroksiklorokin ACE2’nin terminal glikozilasyonunu inhibe etmesinden ve sitokin salınımını modifiye etmesinden ötürü SARS tedavisinde tercih edilmiş ve bugün de Covid-19 tedavisinde başta ayakta tedavi alanlar olmak üzere kullanılmaktadır.
Hidroksiklorokin Koronavirüslü Hangi Hastalara Veriliyor?
Hastalık seyrinde ortaya çıkabilen ağır solunum yolu enfeksiyonu (ağır pnömoni), Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS), sepsis, septik şok, miyokardit, aritmi ve kardiyojenik şok ile çoklu organ yetmezliği tablosu görülen ve entübe edilen hastalarda hidroksiklorokin kullanımı söz konusudur.
Hidroksiklorokin Etkileşimleri
Etkilerinin bağlı olduğu mekanizmalar, sülfidril grupları ile etkileşim, enzim aktiviteleri ile etkileşim (fosfolipaz, NADH-sitokrom C redüktaz, kolinesteraz, proteaz ve hidrolaz), DNA bağlama, lizozomal membranların stabilizasyonu, prostaglandin oluşumunun baskılanması, PMNL kemotaksis ve fagositozunun baskılanması, monositlerden interlökin-1 salımının engellenmesi ve nötrofil superoksit salımının baskılanmasını içermektedir.
Hidroksiklorokin ve İnsülin
Hidroksiklorokin ve insülin beraber kullanılırsa hidroksiklorokin, hipoglisemik tedavinin etkilerini artırabilir. Bu durumda insülin veya antidiyabetik ilaç dozu azaltılması gerekebilir.
Hidroksiklorokin Yan Etkileri
Yaygın yan etkiler arasında kusma, baş ağrısı, görmede değişiklikler ve kas güçsüzlüğü bulunur. Şiddetli yan etkiler alerjik reaksiyonları içerebilir.
Kaynaklar
- http://www.romatoloji.org/Dokumanlar/OnamFormlari/hidroksiklorokin.pdf
- https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/10736/mod_resource/content/1/antiprotozoal%20ilaclar.pdf
- http://www.solunum.org.tr/TusadData/userfiles/file/HIDROKSIKLOROKIN-SULFAT-200-MG-FILM-TABLET.pdf
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Hidroksiklorokin
- https://docs.google.com/viewerng/viewer?url=https://www.ilacabak.com/pdf/b3ba07b9260d5e9.pdf
- https://mk0medyascopetblqooo.kinstacdn.com/wp-content/uploads/2020/03/SAĞLIK-ÇALIŞANLARI-İÇİN-BİR-ÖNERİ.pdf
- https://www.drozdogan.com/sitma-ilaci-plaquenil-covid-19-icin-bir-care-olabilir-mi/
- https://www.acibadem.edu.tr/assets/haberler/2020/04/covid-19-hilalbardakci-150420/kinin–klorokin–hidroksiklorokin-ve-covid-19-hakkinda.pdf