Yüzlerce meteorun sık aralıklarla görülmesine meteor yağmuru deniyor. Ancak bu tabire bakarak sağanak bir yağmur beklemek doğru mu?
Öncelikle gök taşı, meteor kavramlarını öğrenelim. Uzaydan, Dünya yüzeyine düşen maddelerin geneline göktaşı denir. Gök taşları gökbilimciler tarafından içeriğine göre taşlı ve demir olarak sınıflandırılmıştır. Taşlı göktaşları silikat denen mineral gruplarından meydana gelirken, demir göktaşları demir-nikel alaşımından oluşur. Atmosfere giren gök taşlarına ise meteor denir.
Peki bu göktaşları atmosfere nasıl giriyor? Gök taşlarının yörüngeleri Dünyanın yörüngesiyle kesiştiğinde yer çekiminin de etkisiyle gök taşı büyük bir hızla atmosfere girer. Bu hız saniyede 11-72 km hızı bulur; bu da saatte 39.600 ile 262.800 kilometreye denk gelir. Gök taşı atmosferde ilerlerken sürtünme, basınç ve birtakım kimyasal etkileşimlerden dolayı ısınmaya ve sonrasında bu ısıyı yaymaya başlar. Bu ısı ışımayla kendini gösterir. Bazen kilometrelerce uzunlukta bile gözlenip harika görseller oluşturabilir. Bu da atmosfere girdiği açıyla alakalıdır. Böylece yıldızlarla bir ilişkisi olmayan ancak halk arasında ‘yıldız kayması’ olarak bilinen meteorumuz oluşmuş olur. Dünyaya herhangi bir zararı yoktur çünkü yeryüzüne inerken erir ve yok olur.
Gelelim meteor yağmuruna.. Yüzlerce meteorun sık aralıklarla görülmesine meteor yağmuru deniyor. Adına bakarak sağanak bir yağmur beklemek doğru değil. Şehir ışığından uzakta, bulutsuz bir havada bile biraz da şansa bağlı olarak saatte 7-8 tane görülebilir. Kısacası sabır, dikkatli gözler ve açık hava şart. Dünyada en sık görüleni Perseid meteor yağmurudur. Perseus takım yıldızı bölgesinde görüldüğünden dolayı bu adı almıştır. Perseid meteor yağmuru 1992 yılında Dünya’nın yakınından geçen Swift-Tuttle kuyrukluyıldızının kalıntılarından oluşur. Bu meteor yağmurları, Güneş’in etrafında dönüşü sırasında Dünya’nın bu kozmik toz bulutuna rastlaması sonucu gerçekleşir. Bu nedenle her yıl 17 Temmuz – 24 Ağustos tarihleri arasında en yoğun olarak da 12-13 Ağustos geceleri kuzey yarımküreden açık havada ve çıplak gözle izlenebilir. Geçtiğimiz günlerde de bu meteor yağmuru büyük ilgi ve merakla izlendi ve IMO (International Meteor Organization) tarafından yapılan ölçümlere göre saatte yaklaşık 100 meteor görüldüğü raporlandı. Önümüzdeki günlerde oluşacak meteorları buradan takip edebilirsiniz.
Kaynaklar:
https://www.imo.net/resources/calendar/
https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6k_ta%C5%9F%C4%B1
https://en.wikipedia.org/wiki/Meteoroid
https://www.imo.net/viewing-the-perseid-meteor-shower-in-2020/
https://astronomi.boun.edu.tr/meteorlar-2020
https://www.amsmeteors.org/2020/08/viewing-the-perseid-meteor-shower-in-2020/